Vít me là gì? Công dụng, cấu tạo, nguyên lý, các loại phổ biến,…

Vít me là thành phần quan trọng trong nhiều hệ thống máy móc công nghiệp, giúp chuyển đổi chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến với độ chính xác cao. Nhờ đặc tính vật liệu là đai ốc chạy trên trục ren, vít me có ưu điểm ít gây ra ma sát – tạo ra các chuyển động nhanh chóng và chính xác.

Cụ thể hơn, dưới đây NT Steel sẽ chia sẻ chi tiết A-Z về vít me là gì, nguyên lý, cấu tạo và các loại vít me thông dụng nhất hiện nay để bạn có thể hiểu tường tận về loại dụng cụ cơ khí này.

1. Vít me là gì? Nguyên lý hoạt động, công dụng của vít me

Vít me là một thiết bị gồm trục vít có ren và đai ốc sử dụng nguyên lý truyền động tuyến tính, chuyển đổi truyền động quay thành tịnh tiến. Điều này có nghĩa, đai ốc của vít me khi được quay sẽ tạo ra một chuyển động lên hoặc xuống theo đường thẳng dọc trên trục vít.

Nếu so sánh với bộ phận trượt với bề mặt trục nhẵn, việc bố trí các ren xoắn ốc trên thân trục sẽ giúp hệ thống vít giảm thiểu tối đa ma sát, giúp việc truyền động diễn ra rất nhanh chóng.

Đặc biệt, vít me còn có thể đứng yên ở một vị trí một cách bền vững khi không quay do đã có các ren nâng đỡ – trái ngược với cơ chế trượt dạng xy-lanh, sẽ “tụt” dần xuống theo trọng lực của Trái Đất.

Nhờ nguyên lý hoạt động trên, vít me được ứng dụng rất nhiều trong các máy móc nâng hạ hoặc các bộ phận yêu cầu tính cơ động và chính xác cao như: CNC, máy in 3D, máy tiện,…

2. Cấu tạo cơ bản của vít me

Nhìn chung, cấu tạo cơ bản của vít me sẽ gồm các chi tiết cơ bản như sau:

• Trục vít: Được tiện ren xoắn dọc theo chiều dài giống như đường ren bu lông. Đường ren này có tác dụng chuyển đổi truyền động quay của đai ốc thành chuyển động tịnh tiến dọc theo trục vít.
• Đai ốc và bi lăn: Phần ôm trọn và di chuyển dọc theo trục vít. Phía bên trong đai ốc này chứa các bi lăn, giúp giảm ma sát trong quá trình quay – tạo chuyển động qua lại mượt mà hơn giữa hai đầu trục vít.
• Vòng tuần hoàn bi: Là một bộ phận nằm giữa đai ốc và bi lăn, có tác dụng phân phối bi – đảm bảo bi lăn di chuyển liên tục theo đúng hướng mong muốn mà không bị kẹt, chệch ren hay bị long bi ra ngoài.

3. Các loại vít me thông dụng nhất hiện nay

Dưới đây là một số loại vít me phổ biến hiện nay dựa trên hình dáng, công dụng và cách gia công đường ren:

3.1. Vít me bi (Ball screw)

Vít me bi được thiết kế với các viên bi chạy trong rãnh xoắn giữa trục vít và đai ốc, giúp giảm ma sát đáng kể, mang đến truyền động dịch chuyển nhanh và vô cùng mượt mà. Đây là loại vít me phổ biến được tích hợp trong máy cắt CNC và máy in 3D – các thiết bị yêu cầu cao về chính xác cũng như tốc độ.

3.2. Vít me Acme

Loại vít me này có ren hình thang với độ bền cao, thường được sử dụng cho kết cấu nâng hạ yêu cầu tính chịu tải lớn, không cần tốc độ quá nhanh, chống trượt ngược và có thể cố định lại một chỗ nếu cần. Đặc biệt, vít me Acme có tính ổn định rất tốt, ít cần bảo dưỡng trong suốt vòng đời sử dụng – tiết kiệm chi phí bảo dưỡng hiệu quả cho chủ sở hữu thiết bị.

Cụ thể, vít me Acme thường được ứng dụng tại một số thiết bị sau trong công nghiệp: máy điều khiển, thiết bị nâng hạ, máy tiện,…

4. Ưu điểm nổi bật của vít me

Khi đặt cùng với các kết cấu truyền động khác, vít me có những đặc điểm nổi trội có thể nhắc đến như:

• Ít ma sát: Cơ cấu chuyển động của trục ren và đai ốc của vít me giúp giảm ma sát tối ưu. Điều này đảm bảo hiệu suất làm việc cao, đồng thời duy trì tuổi thọ và độ bền máy móc được lâu dài hơn.
• Hoạt động mượt mà, nhẹ nhàng và không tiếng ồn: Nhờ ít có ma sát, trục vít me mang lại chuyển động mượt mà, nhẹ nhàng và đặc biệt là không gây tiếng ồn – đảm bảo môi trường làm việc xung quanh yên tĩnh, tránh ô nhiễm tiếng ồn.

• Khả năng chuyển động liên tục: Nhờ sự hoạt động mượt mà & ít có ma sát, trục vít me có khả năng duy trì chuyển động liên tục trong thời gian dài, ít có sự cố gián đoạn trong quá trình vận hành.
• Chống ăn mòn và gỉ: Hầu hết các loại trục vít đều được mạ crom ở các rãnh bi, mang lại khả năng chống ăn mòn và chống gỉ hiệu quả, đảm bảo độ bền và tuổi thọ lâu dài, giảm thiểu sự cố hư hỏng.

5. Lời kết

Vít me là gì? Vít me là một chi tiết cơ khí có hai phần chính gồm trục có ren xoắn trên thân và đai ốc để biến chuyển động quay thành di chuyển tịnh tiến. Nhờ cấu trúc này, vít me sẽ tạo ra chuyển động vô cùng nhanh chóng, mượt mà và chính xác, đồng thời ít gây ra lực ma sát gây hư hại thiết bị và tiêu tốn năng lượng.

Với những đặc tính tuyệt vời mang lại, vít me được ứng dụng cực kỳ phổ biến vào chi tiết nâng hạ hoặc máy CNC, máy tiện, máy in 3D,… Hy vọng qua bài viết, bạn đã hiểu rõ hơn về vít me là gì và có được lựa chọn phù hợp trong việc lắp đặt máy móc của mình.

Nếu có nhu cầu mua vít để lắp đặt trong xây dựng hoặc công nghiệp, bạn có thể liên hệ với NT Steel – đơn vị cung cấp chính hãng vít Wakai – thương hiệu vít hàng đầu Nhật Bản với chi phí rẻ hàng đầu thị trường:

NT STEEL – CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI VÀ SẢN XUẤT NGUYỄN THÀNH

• Địa chỉ: Hoàng Xá, Gia Lâm, Hà Nội
• Hotline/Zalo: 0866 533 766
• Email: vitwakai@gmail.com
• Website: https://vitwakai.vn/.